609024fd82970__1.jpg

Yalnızca İşbirliği Üzerine Düşünmek Sizi Daha Az Önyargılı Yapabilir

03.05.2021

Yeni bir çalışma, kendi sosyal grubumuz dışındaki insanlarla işbirliği içinde olmayı hayal etmenin önyargıları azalttığını öne sürüyor. 

JILL SUTTIE 

İnsanoğlu olarak, bizim gibi olduğunu ya da bizimle ortak yönü olduğunu düşündüğümüz insanları kayırma eğiliminde olur ve bizden farklı olan insanlardan da sıklıkla sakınırız. Evrim teorisine göre, evrim dışardaki tehlikelere karşı müttefiklerimizi bulabilelim diye bizi bu hale getirdi. Sorun, bugün bu eski içgüdünün, grup içinde ayrımcılık yapmamıza, insanlığımızı yitirmemize, “diğerleri” ya da “grup-dışı” kişiler olarak algıladığımız başka insanlara karşı saldırganca davranmamıza yol açmasıyla beraber gelmekte. 

Yalnızca İşbirliği Üzerine Düşünmek Sizi Daha Az Önyargılı Yapabilir

Şaşırtıcı bir şekilde, grubumuzu genişletmek ya da grup içi oluşturmak fazla zamanımızı almıyor. Çalışmalar, aynı renkte tişört giymek gibi ufak benzerliklerin bile bizi grup dışı üyelere göre grup içi üyeleri tercih etmemize neden olduğunu göstermiştir. 

https://kemalsayar.com//website/assets/images/my1/images/6090256896a00__3.jpg

İnsanlar lehine ve aleyhine bu kadar kolay önyargılı olma eğilimimizi aşmamızı sağlayan şey ne olabilir? Yeni çalışma ilk aşama olarak şunu öneriyor; işbirliği içinde olma ihtiyacınıza odaklanın.

Beklentinin Etkisini Ölçmek

Bu çalışmada, Ludwig Maximilian Üniversitesi’ den araştırmacı Antonia Misch ve Yale Üniversitesinden Yarrow Dunham,  Amerikalı ve Alman çocuklara rastgele bir şekilde turuncu veya yeşil renkli bir atkı takarak yapay bir grup içi ve grup dışı oluşturdular. 

Sonra, çocuklardan (her bir çocuğun farklı renk atkı taktığı) iki çocuklu fotoğraf setlerine bakmalarını ve bu fotoğrafların beğenilirlik ve güzelliğini derecelendirmelerini istediler. Çocuğun grup içi ve dışı üyeleri arasındaki beğenilebilirlik puanlarındaki fark, bir kayırmacılık ölçüsü sağlamıştır.

https://kemalsayar.com//website/assets/images/my1/images/609025a1d99e5__5.jpg

Daha sonra çocuklara bilgisayar üzerinden kendi grup üyeleri ile ortak bir oyun oynayacakları söylendi. Ancak, çocukların yarısı (kontrol grubundaki) kendi gruplarına sorunsuz bir şekilde bağlanırken, diğer yarısı kötü bir bağlantı yaşadı ve bunun yerine diğer renkli atkı giyen grupla oynayacakları söylendi.
Bununla birlikte, herhangi bir gerçek oyun gerçekleşmeden önce, araştırmacılar aynı yöntemi kullanarak grup içi kayırmacılığı tekrar ölçtüler. Sonuçları karşılaştırdıkları zaman, dış grupla oynayacakları söylenen çocukların kontrol grubundaki çocuklara göre kendi gruplarına karşı daha az kayırmacılık ve diğer gruba karşı daha az önyargı gösterdiklerini bulmuşlardır.

Misch bununla ilgili şöyle söylemiştir, “Sadece işbirliği beklentisine bakmak,  grup dışına karşı daha pozitif olmayı tetikliyor. Bu, insanların daha pozitif bir etkileşimde olmalarına yardım edecek ilk ve önemli bir adım olabilir”.

Misch ve Dunham, çalışmalarının başka bir bölümünde, deneylerini farklı bir şekilde tekrar yaptılar. Çocukların birlikte ortak oyun oynamasını sağladılar (veya birlikte oynadıklarını düşündüler; gerçekte yalnız oynuyorlardı).Araştırmacılar,  oyunu başkalarıyla oynamanın, grup içi kayırmacılığı daha fazla azaltmadığını buldular ve önyargıyı azaltmada işbirliği beklentisinin gerçek işbirliği kadar etkili olabileceğini öne sürdüler.  

https://kemalsayar.com//website/assets/images/my1/images/609025c7aacd9__6.png

Misch’e göre bu önemli bir nokta. Çünkü daha önceki araştırmalar, gruplar arası işbirliğinin önyargı ve taraflılığı azalttığını bulmuşlardı. Fakat onun çalışması, basitçe işbirliği beklentisi içinde olmanın farklılık oluşturabileceğini gösteren ilk çalışmadır. 

Bazı Önyargılar Diğerlerinden Daha Güçlüdür

Misch’e göre, bu önyargı azalmasının yetişkinler yerine çocuklarda gerçekleştiğini görmek çarpıcı. Belki daha çok öğretmen ve aile bunu aklında bulundurursa, çeşitli çocuk grupları arasında daha fazla işbirliğini teşvik ederek önyargının gelişmesini önlemeye yardımcı olabilirler. "İnsan grup odaklılığı, yaşamın erken dönemlerinde ortaya çıkan bir özelliktir" diyor Misch."Gruplar arası ilişkileri ve önyargıyı değiştirmek istiyorsak, erken başlamalıyız."

Yalnızca İşbirliği Üzerine Düşünmek Sizi Daha Az Önyargılı Yapabilir

Bununla birlikte, çocuklara başkalarıyla işbirliği yapmaları gerektiğini söylemek, her durumda kökleşmiş önyargıyı azaltmak için yeterli olmayabilir.  Misch’ in çalışmasının bir bölümünde, çocuklar rastgele farklı renkte atkılar giyerek gruplara ayrılmak yerine, cinsiyetleri üzerinde gruplara ayrıldılar. Karşı cins grubundaki çocuklarla oynayacakları söylenenler, önceki deneylerdeki çocuklarla aynı önyargı azalmasını göstermediler: Hala kendi cinsiyet gruplarının üyelerini tercih ediyorlardı. 
Misch'e göre, cinsiyet önyargısı, atkı rengiyle oluşturulanlar gibi gruplarda gördüğünüz türden önyargılardan daha sağlam bir şekilde yerleşik olduğundan, bu çok da şaşırtıcı değil.Erkek ve kızlarla ilgili klişeleşmiş mesajlar ebeveynlerden aktarılıyor, kültür aracılığıyla pekiştiriliyor ve medyada sürdürülüyor. Bunun yanı sıra, cinsiyetin çocuğun benlik kavramının önemli bir parçası olduğunu ve onu zihinlerinde daha sağlam bir şekilde pekiştirebileceğini söylüyor Misch. 

Yine de, farklı cinsiyetlere sahip çocuklar erken yaşlardan itibaren daha fazla işbirliği yapmaya cesaretlendirilirlerse, bu zaman içinde cinsiyet önyargısını azaltmada bir fark yaratabilir. "İhtiyaç duyulan tek şey bu olmasa bile, bazı gruplar arasında işbirliğini öngörmek biraz yardımcı olabilir" diyor.

https://kemalsayar.com//website/assets/images/my1/images/6090262baa65f__7.jpg

Şu anda Misch ve ekibi, ileriye dönük işbirliği yoluyla ırk ve etnik kökene dayalı önyargıyı azaltıp azaltamayacaklarını görmek için araştırmalarını genişletiyor. Misch, çocuklara ve yetişkinlere sahip olmanın, farklılıklarla ilgili birlikte çalışmanın gerekliliğini düşünmenin önyargıyı azaltabileceğinden, sadece daha iyi anlaşmamız konusunda değil, aynı zamanda bir ortaklık duygusu ve ortak amaç gerektiren dünya sorunlarını çözmemize bize yardımcı olacağı konusunda umutlu.
 

"Eğer etkiyi bu çalışmayla çoğaltabilirsek harika olur" diyor. "Belki de önyargıyı azaltmak ve topluma yardımcı olmak için işbirliği etrafında bir tutum değişikliği gerekecek."

Yalnızca İşbirliği Üzerine Düşünmek Sizi Daha Az Önyargılı Yapabilir

 

Çeviren : Klinik.Psikolog.Feyza Topçu
Instagram: @feyzatopcucom
Kaynak: https://greatergood.berkeley.edu/article/item/just_thinking_about_cooperation_can_make_you_less_prejudiced?utm_source=Greater+Good+Science+Center&utm_campaign=ad11fd6504       

Facebook
Facebookta Paylaş
Twitter
Twitterda Paylaş
Twitter
E-Posta ile Paylaş
Whatsapp
Whatsappta Paylaş

ÖNCEKİ HAFTALAR