Laura Moreno-López
Bu, onun ilk kar kayağı (snowboard) atlaması ya da yaptığı en kötü atlayış değildi. Havalı bir dönüş ya da bir çalım denememişti. Ancak Cisco García, Aralık 2015'te, o gün dengesini kaybetti ve 10 metre uçtuktan sonra sırtı üstüne sert bir şekilde düştü ve omuriliği kırıldı. 33 yaşındaydı.
Rehabilitasyonu uzun ve zordu. Hayatının bir daha asla aynı olmayacağını kabul etmek zorunda kaldı. Ancak, rehabilitasyonunu henüz bitirmemişken, García öfkesinin altında yatan üzüntüsünü tamamen değiştirdi. Öfke, bağımsız olması, hayatını dolu dolu yaşaması için onu girişken olmaya ve mücadele etmeye yönlendirdi. Tenis her zaman tutkularından biri olmuştu. Bu nedenle, arkadaşları ona tekerlekli sandalye tenisinden bahsettiğinde, çalışmalara başlaması uzun sürmedi. İlk yılında García'nın amacı, dünyanın en iyi 200 ve İspanya'nın en iyi sekiz oyuncusu arasında oynamaktı, böylece ulusal Ustalar ile rekabet edebilecekti. Bu, imkansız gibi görünüyordu. Ama o bunu başardı: bugün, García dünyada 66. ve İspanya'da 5. sırada yer alıyor.
Günlük zorluklardan, sevilen birinin ölümü veya yaşamı değiştiren bir kaza gibi travmatik olaylara kadar zor zamanlar kaçınılmazdır. Aslında, çoğumuz hayatımız boyunca en az bir tane önemli bir travmatik olay yaşayacaktır. Ancak, herkes stres, travma ve felakete aynı şekilde tepki vermez. Bazıları için, travmatik bir olayın neden olduğu stres kronikleşecektir; korkunç, davetsiz anılar ve kabuslar bu kişileri günler, aylar hatta yıllar boyunca ziyaret edecektir. Bu kişiler travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), depresyon veya anksiyete (kaygı) belirtileri geliştirebilirler. Bazıları acılarını uyuşturmak ve anılarını donuklaştırmak için içki ya da uyuşturucu alacaktır. García gibi diğerleri ise, hızlı bir şekilde iyileşecek ve hatta deneyiminden büyüyerek çıkacaktır. Bu insanlar psikologların ‘psikolojik dayanıklılık’ dediklerini gözler önüne seriyor.
Psikolojik dayanıklılık zorluk, travma, felaket, tehditler veya önemli stres kaynakları karşısında iyi uyum sağlama sürecidir. Ancak, bir insanı psikolojik olarak dayanıklı kılan nedir? García nasıl iyileşip gelişebildi?
Cambridge Üniversitesi'ndeki bir laboratuarda çalışıyorum. Burada, psikolojik olarak dayanıklı insanların strese nasıl tepki verdiklerini ve onları, dayanıklılığı daha az olanlardan, nörobiyolojik düzeyde farklı kılan şeylerin neler olduğunu araştırdığımız yeni bir çalışmaya öncülük ettim. Buna bakmak için, çocuklukta istismar veya ihmal yaşayan insanların beyin tarama çalışmalarını gözden geçirdik ve bu kişilerden, hayatlarının sonraki dönemlerinde psikolojik problemler geliştirenler ile bir şekilde kendisini toparlayan ve duygusal problemler olmadan yaşamını sürdürenleri karşılaştırdık.
prefrontal korteks (karar alma ve duygusal kontrol ile ilgili bölüm), hipokampus (hafıza ile ilgili bölüm), ve amigdala ('duygusal beyin' olarak da bilinen, bedenin korku ve stres tepkileri ile ilişkili bölüm). Beynin bu üç bölümü birbiriyle ilişkilidir ve duygusal tepkilerimizin oluşumunda, işlenmesinde ve düzenlenmesinde kritik bir rol oynamaktadır. Bulgularımıza dayanarak, çalışma arkadaşlarım ve ben, çocukluk dönemi travmaları sonrasında yetişkinlik dönemindeki psikolojik dayanıklılığın, daha büyük bir hipokampusa (hem gri hem de beyaz madde hacmi bakımından), ve prefrontal korteks ile 'dikkat çekerlik ağı (salience network)' olarak bilinen alanların (iç ve dış bilgilerin entegre edilmesi ve duyguların üretimi ile ilişkili olan bir dizi nöral alan) kısımları arasında artmış bağlantısallığa ve bunun yanı sıra, 'yürütücü kontrol ağı (central executive network)' (amaca yönelik davranışlar, dikkat kontrolü ve çalışma belleğinde rolü olduğu bilinen diğer bir nöral alan dizisi) içerisinde artmış ilişkiselliğe sahip olunması ile arttırılabileceğine inanıyoruz.
Sonuçlarımız, dayanıklı insanların, prefrontal korteksin kısımları ile duygusal beyin bölgeleri arasında daha fazla nöral bağlantısallığa sahip olduğunu; duygusal yüz ifadelerine karşılık olarak daha düşük hipokampal aktivasyon gösterdiğini ve sahip oldukları amigdalanın strese daha etkin bir şekilde alıştığını gösteren önceki beyin temelli araştırmaların sonuçlarını tamamlayıcı niteliktedir.
Psikolojik dayanıklılığın nörobiyolojik temelini tanımlamak, akademik bir meraktan ötedir- bunun, psikolojik olarak dayanıklı insanların bir takım bilişsel özellikleri ile birlikte düşünüldüğünde, dayanıklılığı ve dayanıklılığın nasıl geliştiğini daha iyi anlamamıza yardımcı olabileceğini umuyoruz.
Örneğin, psikolojik olarak dayanıklı insanların ana özelliklerinden biri, travmatik bir deneyimle ilişkili olumsuz anıları düşünmeyi durdurma yetenekleridir. Bunun aksine, istenmeyen anıları düşünmeyi durdurmakta zorlanan insanlar, depresyon veya TSSB geliştirmeye daha yatkın olabilir. 2015 Paris terör saldırılarından etkilenen bireyler ile yakın zamanda yapılan bir beyin görüntüleme çalışması bunu destekliyor gibi görünüyor. Katılımcılardan – bazıları TSSB geliştirmiş ve bazıları geliştirmemiş- nötr anıları (saldırılara ilişkin olmayan) düşünmeyi durdurmaları istendi. TSSB olmayan katılımcılar, istenmeyen anıların başarılı bir şekilde durdurulmasıyla bağlantılı nöral değişiklikler (prefrontal korteks ve hipokampus dahil) gösterirken, bu nöral kontrol mekanizması TSSB geliştirmiş katılımcılarda azalmıştır. Bu tür bulgular, istenmeyen anıları düşünmeyi durdurma becerisi geliştirmenin, dayanıklılığı artırmak için bir strateji olabileceğini düşündürmektedir.
Aynı zamanda, dayanıklı insanlar duygularını düzenlemede daha iyiler ve onlar için, tehdit ve stresle başa çıkmak daha kolaydır. Bu, dayanıklı bireylerde prefrontal korteksteki bilişsel kontrol alanlarında daha yüksek aktivite ile amigdala gibi duygu işleme alanlarında daha düşük aktivitenin bir arada görüldüğünü ortaya koyan beyin görüntüleme araştırmalarında bulgulanmaktadır. Bunun psikolojik olarak kendisini göstermesinin bir yolu, zor durumlar ve duygular karşısında ‘bilişsel yeniden değerlendirme’ yeteneğinin yüksek olmasıdır. Bilişsel yeniden değerlendirme, bir olayın üzerimizdeki duygusal etkisini azaltmak için stresli bir durum hakkındaki ilk algılarımızı yeniden gözden geçirmemizdir. Örneğin, bir kazada yaralanan bir kişinin resmine baktığınızda, kişinin gerçekten yaralanan birinden ziyade makyaj yapan bir aktör olduğunu farz ederek olumsuz duygusal tepkinizi azaltmaya çalışabilirsiniz. Bilişsel yeniden değerlendirme yapan kişiler, psikolojik iyilik halinin daha fazla olduğunu ve daha kaliteli ilişkilere sahip olduklarını bildirmektedir, bu nedenle belki de bu, psikolojik dayanıklılığın nasıl arttırılabileceğine dair bir başka ipucu sunmaktadır.
İnsanlar olarak, olumsuz hislere ve duygulara karşı bir önyargımız var. Bunun, evrimsel bir bakış açısıyla bakıldığında bize yararı var, ancak bazı bireyler için olumsuz anılara ve duygulara çok fazla odaklanmak ruh sağlığını kötüleştirebilir. Buna karşın, belirli olumlu anılara odaklanabilmek ve bunları hatırlayabilmek koruyucu bir işleve sahip olabilir. Bu fikre uygun olarak, yakın zamanda araştırmacılar, depresyon geliştirme riski altındaki gençlerin (hayatın erken dönemlerinde yaşanan stres nedeniyle), kendilerinden belirli olumlu anıları hatırlamaları istendiğinde hatırlayabildikleri takdirde, depresyon geliştirme olasılığının çalışma sırasında daha düşük olduğunu bulmuşlardır. Bu araştırmalar bir kez daha, psikolojik dayanıklılığı geliştirmenin yollarına işaret ediyor. Dikkatimizi, bizi iyi hissettiren anılara, durumlara ve duygulara odaklama yeteneğini geliştirmeye çalışmak etkili bir strateji olabilir.
Beynin, duygu düzenleme ve dayanıklı işleyiş ile bağlantılı bazı önemli alanlarını ve bu nöral işlevlerin psikolojik dayanıklılığı arttırabilecek bazı yollarını gözden geçirdim. Bu, dayanıklılığın belli beyin sistemlerinde somutlaştığı anlamına gelebilir. Burada sorulması gereken soru, bu sistemler genetik olarak mı aktarılıyor yoksa bilişsel stratejilerin kullanılmasının bir sonucu mudur? Başka bir deyişle, Cisco García gibi dayanıklı kişiler, zorluklardan kendisini toparlayarak çıkmak için ideal nörobiyolojiye doğuştan sahip olan şanslılar mıdır? Yoksa, dayanıklı bir beynin gelişmesini sağlayacak içsel veya kişiler arası faktörler var mıdır?
İyi haber şu ki, ‘dayanıklı bir beyne’ sahip olmak ile ilişkili olduğu görülen, bilişsel yeniden değerlendirme ve olumlu anılara odaklanma gibi bazı bilişsel stratejilerin öğrenilmesi de mümkün. Zamanla, dayanıklılığı artıran faktörler hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bu faktörlerin, daha önce tanımladığımız, beyindeki belirleyicileri değiştirerek dayanıklılığı artırıp artırmadıklarını belirlemek, bu fenomeni daha kapsamlı bir şekilde kavrayabilmemizi sağlayacaktır. Laboratuvarımızda bunun, insanların sıkıntılarla başa çıkmalarına ve iyileşmelerine yardımcı olacak daha fazla yolu ortaya çıkaracağını umuyoruz.
Bu makaleyi hazırlamaya yardım eden doktora öğrencisi Emma Soneson'a teşekkür etmek istiyorum.
Çeviren: Klinik Psikolog İclal Eskioğlu Aydın
Kaynak: https://psyche.co/ideas/what-the-distinctive-brains-of-resilient-people-can-teach-us
Depresyonun ne olduğunu ve nasıl yönetileceğini bilmek depresyona girmeyi önlemeye yardımcı olabilir...
DevamıBir demokrasi ya da bir gözetim toplumu olabiliriz, ama ikisi birden olamayız...
DevamıTravma yaşantısının insanlık tarihi kadar eski olduğunu biliyoruz. İnsanoğlu yeryüzünde var olduğu günden beri mutlaka...
DevamıGeçtiğimiz yıl içerisinde COVID-19 virüsüne yakalandıktan bir süre sonra psikolojik yardım arayan kişilerin öykülerine bakıldığında...
DevamıMüzisyen Balthazar Much Ado About Nothing'de kadınların erkeklerin sadakatsizliğinden bıktıklarında nasıl iç çektiklerini anlatıyor
DevamıVerici bir yapıya sahip olan insanların hâl üzere kalırken, aynı anda zamanlarını ve enerjilerini nasıl koruyacakları bu yazıda.
DevamıKristin Neff ve Christopher Germer ile Röportaj
DevamıBunu nasıl fark edebilir ve neler yapabilirsiniz?
DevamıAileler pandemi döneminde stresle başa çıkmak, aile içi sağlıklı iletişim kurmak ve ruh sağlıklarını korumak için neler yapabilir?
DevamıKarmaşık gerçekliklerle karşı karşıya kaldığımızda beynimizin bizi güvenli bir limana çekmeye çalışır. Gerçeklik gizleme ise...
DevamıŞayet kulak vermek için vakit ayırırsak, kişisel kriz dönemi bilgelik sunabilir...
Devamıİzmir Depremi 'nin maruz kalanlarda bireysel ve toplumsal olarak yaratacağı travma nedir? Covid'in yarattığı korku ortamı...
DevamıKelime olarak elem, ızdırap, gam gibi duygular sadece ölüme verilen bir tepki olarak anlaşılabilir...
DevamıYeni bir araştırma bu sorunun cevabını bulmak için kişiliklerimiz ve evde kalma kararımız arasındaki bağlantıyı inceledi...
DevamıOlumsuzluk düşünceler nedir ve zihnimizi daha olumlu düşünmek için nasıl değiştirebilirsiniz? Olumsuz düşünceler bizi üzgün, şüpheci ve ...
DevamıBardağın dolu tarafından bakarken ipin ucunu kaçırıyor olabilir miyiz? Bazen olaylara iyimser yaklaşırken...
Devamıİnsanlık yolunun önü de ardı da kanla ıslanmış. Dikkat et de kayma! Bu zamanda insan çalanlar altın çalanlardan daha fazla...
DevamıHem psikiyatrist hem de hasta olarak tanı koymanın ne kadar hassas bir durum olduğunu biliyorum. Zihinsel rahatsızlıkları adlandırmak...
DevamıRuh sağlığı uzmanlarının ruminasyonu azaltmak için sundukları öneriler...
Devamı2010'da bir yaz günü Cambridge'deki Christ’s College'da yaptığım bir konuşmadan sonra, Daniel Berg adında İsveçli bir yüksek lisans öğrencisi...
DevamıCovid-19 hayatlarımıza davetsiz bir misafir gibi girdiğinden bu yana, aşina olduğumuz yaşam pratiklerimiz ve dünyayı algılama biçimimiz...
DevamıCOVID-19 salgınının insan hayatı üzerindeki korkunç sonuçlarından sonra belki de en güçlü etkilediği alanlardan biri özgürlüğümüz oldu. Dünyanın her yerinde...
DevamıMutluluk: amaç belirlemek ile anlık hazzın muhteşem dengesi...
DevamıPandemi sürecinin akıl sağlığı alanında bir krizi tetiklemesi bekleniyor, ama belki de bu süreç hayata yeni bir şekilde...
DevamıDepresyon sanki kendimize karşı giriştiğimiz bir savaştır ve biz ufacık bir negatif propaganda parçasını bile kendimize karşı cephanelik kullanmak için...
Devamıİstenmeyen duyguları uzaklaştırma çabası her zaman ters teper...
Devamıİnsanlar “hikâye-anlatan” yaratıklardır: dünyamızı inşa etmek için hikâyeler üretiriz...
DevamıÖz farkındalık, herkesin doğru egzersizler ve alışkanlıklar ile geliştirmeyi öğrenebileceği bir beceridir. Hayatınızın veya kişiliğinizin anlayamadığınız...
Devamıİyiye tanıklık etmek bizi nasıl ve ne kadar etkiler? Kibar veya cömert davranışlarla karşılaştığımızda...
DevamıGeleceğe ait kaygıları anlayabilmek özellikle Covid-19 pandemisi sürecinde önemli bir hâl aldı...
DevamıBu kitap insanların zamana paradan daha çok değer vermelerinin daha iyi hissettirdiğini öne sürüyor. Eski bir söz vardır: Vakit nakittir...
DevamıHastalık hayatlarımıza girdiğinden beri hepimizi bir korku kapladı. Dışarı çıkma yasaklarının yanı sıra izin verilse de...
DevamıDisosiasyon, herkesin duyduğu ancak çok az kişinin tanımlayabildiği şeylerden biridir. Zihniniz başka bir yerde olduğu için...
DevamıCovid-19 ile çevrelenmiş hayatınız ile ilgili çok fazla düşünmek sağlığınız ve iyiliğiniz adına zararlı olabilir...
DevamıPsikolojik dayanıklılık, stresli durumlara uyum sağlayabilme ve değişen koşullara psikolojik olarak ayak uydurabilme kapasitesi olarak tanımlanabilir...
DevamıVe daha nazik olan iç sesimize nasıl yer ayırırız?
DevamıYaşam boyunca benliklerimizi oluşturan birçok hikaye vardır. Bu hikayeler bizim benliğimizi ve diğerleriyle kurduğumuz ilişkileri hayat yolculuğumuzda ihtiyacımız olan...
DevamıPandemide üç ayı geride bırakırken, benden 3200 km uzaktaki 28 yaşında büyük kızımı ve eşini görmeyi çok istiyordum...
DevamıHerkes korkutucu olan travmatik bir deneyime karşı sabırlı olamaz. İyileşmek için önemli olan acı veren duyguların tamamen irdelenmesidir...
DevamıKırgınlığa yol açmış biri özür dilediğinde bazen, bu özür af dilenilen taraf için çok da rahatlatıcı veya ikna edici hissettirmeyebilir...
DevamıDuygusal ve ruhsal iyilik halini yeniden oluşturabilmek adına 5 ilke...
DevamıCOVID-19 Virüsüne Yakalanmak Hayatımı Yeniden Gözden Geçirmeme Neden Oldu. Yavaşlamak, Radha Ruparell’in gerçekte neyin önemli olduğunu...
Devamıİkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonraki aylarda, Albert Einstein Amerikalıları üçüncü bir dünya savaşını hayal etmeye teşvik etmek için bir röportaj verdi...
DevamıYakınların kaybı her insanda farklı, ancak derin bir psikolojik sürecin başlangıcına işaret eder. Kırık bir kalpten ölecek gibi olma hissini hayatımızda en az birkaç kere duyarız, ancak araştırmalar...
DevamıGünlük stres etkenleriniz kaygınızı artırıyor mu? Kendinizi endişe, öfke ve geçmeyen bir suçluluk duygusu ile boğulmuş halde buluyor musunuz?
DevamıÖz-şefkat: Temel insani kavramlardan biri olarak taşıdığı önem üzerine yeni bir araştırma...
DevamıAraştırmalara göre, günlük sosyal etkileşimler iyilik halimiz için önemli...
DevamıZihin kolaylıkla yeni fikirlere kapalı hale gelebilir. ‘Başlangıç seviye’ aklını canlandırıp sürdürmek, öğrenmenin keyfini yeniden keşfetmemizi sağlar...
DevamıKalıcı olan OKB ümitsizliğe sebep olur bu şekildeki depresif düşünceler de kaygı üretir. Obsesif Kompulsif Bozukluk, anksiyetenin...
DevamıCovid-19 zamanında utancın oynadığı oyunlar hem karmaşık ve hem de artmaya devam ediyor. Pandemi döneminin kafa karıştıran yönlerinden biri, büyük ölçüde kapalı kapılar arkasında...
DevamıDonald Winnicott’a göre, ruh bizlerin içerisinde değil fakat bizlerin arasında... Aslen çocuk doktoru olan Donald Winnicott (1896-1971) 20. Yüzyılın ortalarında psikanalizin ana figürü haline gelmiştir...
DevamıÖz bilinç kaynaklı bir duygu olan utanç, kişiye içsel olarak değersizlik, yetersizlik, lekelenmişlik, pişmanlık hisleri aşılayarak olumlu duyguların...
DevamıÜnlülere taptığımız, özçekim kültürünün bir norm olduğu ve sosyal medyanın kendimizin “kusursuz” imajını oluşturmak için...
DevamıVerimliliğe adeta tapıyoruz. Daha fazla almak için daha az kullanın. Aynı gün teslimat. Aynı anda birkaç işi birlikte yapmak; bir yandan e-posta gönderirken, bir yandan da mesaj...
DevamıKovid-19 bize daha az iş odaklı bir toplum olma konusunda anlık bir bakış imkânı sundu. Fakat eski normale dönmeyi reddetmek için kararlılığa ihtiyacımız olacak...
DevamıDikkat hırsızlığına karşı ne yapmalıyız? Dikkati dağıtan şeyler için teknolojiyi suçlamayı bırakın...
DevamıFarklılıklar arasında köprü kuranlardan biri misin?
DevamıZorbalık, Dünya Sağlık Örgütünün tanımı ile kasti fiziksel veya sözel şiddet, ve göz korkutmaya karşılık geliyor...
DevamıOkul yöneticileri – bölüm başkanları, müdürler – büyük bir zorlukla karşı karşıyalar: Covid19 döneminin ortasında okul topluluklarını birleştirmek ve yeniden canlandırmak...
DevamıYaralarınız – kendinizin ya da size yapılmış olanlar- sizi hapseder...
DevamıCovid-19 krizinin ortasında korkularınız ile başa çıkabilmek...
DevamıHızlı tempolu ancak sıklıkla hareketsiz yaşam tarzımızın diğer birçok yönü gibi, ekran süresi da sağlık denklemine yeni değişkenler getirdi...
DevamıYalnız değilsiniz. Dünyanın farklı yerlerindeki pek çok insan depresyonda, kaygılı ya da stresli...
DevamıYeni araştırmalar; çocukların minimum risk altında olduğunu ancak eğitimlerinin büyük ölçüde zarar gördüğünü gösteriyor.
DevamıBu bir ebeveynden gelen alışılmadık bir terapi isteğiydi. Sekiz yaşındaki bir çocuğun annesi ve babası şu an her şeyin yolunda gittiğinden bahsetti fakat...
DevamıAnlamlı ve uzun vadeli hedefler sağlığınız ve mutluluğunuz için iyidir. Burada bunlara ulaşabilmek için bazı yöntemlerden söz edeceğiz...
DevamıYapışkan, korkutucu, takıntılı ve rahatsız edici düşüncelerin nasıl üstesinden geleceğiz?
DevamıHer şey kontrolden çıkmış gibi hissettiğimizde ne yapmalıyız?
DevamıIrkçılık bir psikolojik olgunluk ve bütünlük eksikliği işaretidir. Irkçılık, insan topluluklarında her zaman göze çarpan bir unsur olduğundan ...
DevamıPanik atak, bedende ve zihinde panik ya da korku olarak kendini belli eden düzenli bir yanlış alarm verme halidir. Bunun farkında olmak, onu kontrol altına...
DevamıBizi mutlu eden aktiviteler keyifsiz halimizin hem ürünü hem de sebebidir. Davranışlarımızla harekete geçerek bu döngüyü bozabiliriz...
DevamıPandemi sürecinde neler yaşadığımızı unutmayalım. Etrafımızdaki pek çok kişi karantina süreci bittikten sonra nasıl bir hayatın bizi beklediği konusunda merak duymaya başladı...
DevamıZamanınıza değerli bir eşyanız muamelesi yapın. Covid-19 pandemisi başladığından beri, pek çok kişi gibi siz de kendinizi...
DevamıSokağa çıkamazken kendinizi bunalmış hissediyorsunuz ve birdenbire elektronik öğrenme ve çalışma süreçlerine ayak uydurmak zorunda mı kaldınız? ...
DevamıCovid-19 ile başlayalım; yeni koronavirüs sebebi ile başlayan korkutucu hastalık. Hızlı yayılıyor, belli bir aşısı veya koruyucu tedavisi yok ve gerçekte...
DevamıSon birkaç haftadır hemen hemen hepimiz endişeliyiz ve bazılarımız günlük aktivitelerinden kendilerini korumak için uzaklaştılar...
DevamıDaima mutluluğun peşindeyiz; oysa asıl berraklığa, depresyon ve varoluşsal korkulardan ulaşıyoruz. Hayatın cehennem olduğunu itiraf ettiğinizde...
DevamıSabah uyandınız ve adeta otomatik bir şekilde banyoya yönelerek diş fırçasını elinize aldınız. Sabah kalkar kalkmaz dişinizi fırçalamak yıllar içinde...
DevamıDijital teknolojideki gelişmeler, yaşadığımız çağı ve geleceğimizi, düşünme ve seçim yapma haklarımızı dikkate almayan...
DevamıSosyal medya platformlarının, bağımlılığa benzer zararlı sonuçlar doğuran, kompülsif kullanımları bir tıbbi hastalık...
DevamıBu seküler teknik ve ahlaki temellerinden göreceli noksanlığıyla, karşıtları tarafından ‘McFarkındalık’ ...
Devamı“Bilinçli Farkındalık”, tek başına 1 Milyar USD’dan fazla hacimli ve –biraz paradoksal olarak- gittikçe çoğalan...
DevamıHayatta kötülüğün her zaman karşımıza çıkabileceği bilgisini hatırda tutarak mı yaşamalıyız ...
Devamı