5fb4bfbdcd8ad__001.jpg

Anda sıkışmış mı hissediyorsunuz?

18.11.2020

David A. Clark

Covid-19 ile çevrelenmiş hayatınız ile ilgili çok fazla düşünmek sağlığınız ve iyiliğiniz adına zararlı olabilir.

 Tam da şu anda sosyal izolasyon ve “evde kal” kısıtlamalarının ortasındayım ve gerçek manada “sıkışıp kalmış” hissediyorum. Benzer küresel felaketler gibi Covid-19 pandemisi de kendi alanında benzersiz ve milyonları etkilediği için ciddi bir derinliğe sahip. Tıpkı sizler gibi ben de Mart ayının başlarında olacakların şiddetinin ve uzun sürecek etkilerinin bu kadar fazla olacağını bilmiyordum. Hem ümitvardım hem de eğrinin inişe geçmesi için üzerime düşeni yapmaya kararlıydım. Ancak haftalar sosyal kısıtlamalar ile geçmeye başladı, haberler sadece virüsü konu edinmekle uğraşır hale geldi ve zaman içinde ekonomik yıkımlar baş gösterdi. Bu da hepimiz için iç karartıcı bir durum olmaya başladı. Haliyle iyimserliğim de birkaç ay içinde geriledi. Belki “yeni normale alışıyorum” ya da “Covid-19 zamanında sıkışmış durumdayım”. 

https://kemalsayar.com/website/assets/images/my1/images/5fb4c0e408ec8__corona.png

Senin Covid-19 hikayen ne?

Herkesin pandemi gerçeği birbirinden farklı. Sosyal kısıtlamaların sebep olduğu stres, yalnız yaşayan, ergen bir çocuğu olan veya nüfusun fazla olduğu yerlerde yaşayan insanlar için daha yoğun olabilirken daha izole alanlarda yaşayan insanlar için daha az etkili olabilir. Hali hazırda sağlık problemi olan bireyler, yaşlılar ve virüs sebebiyle hastanede yatmış olanlar ile daha genç ve semptom göstermeyenler arasında hayati tehdit anlamında büyük farklar var.

Milyonlarca insan virüs yüzünden sevdiklerini kaybetti, milyonlarcası da işsizlik sebebiyle ekonomik zorluklarla yüzleşiyor. Covid-19 sebebiyle yaşadıklarımız farklı farklı ancak hepimiz adına geçerli olan bir şey var: herkes günlük yaşantısında ani, beklenmedik ve köklü değişiklikler yaşadı. Ve tüm bu yaşananlar duygularımızı, güvende hissettiğimiz durumları ve hayat kalitemiz tehdit eder hale geldi. Çok az insan içinde olduğumuz döneme rağmen hayata olumlu gözle bakıyor. Hepimiz özgürlüğümüze ve sosyal bağlarımıza kavuşacağımız anı sabırsızlıkla bekliyoruz. 

 

Âna sıkışmış durumda mıyım?

Covid-19 döneminde takılı kalıp kalmadığınızı öğrenmek ister misiniz? İşte size dikkat etmeniz gereken işaretler;

1. Zaman algısında oluşan karmaşa

İçinde bulunduğunuz zaman asla bitmeyecek gibi mi hissediyorsunuz? Tabii ki öyle çünkü her an ne olacağı belirsiz. Geleceği bilmiyoruz. Ancak kesin olan bir şey var: ileriki günler bugün ile aynı olmayacak. Zamanda sıkıştığımızda bu gerçeği unuturuz. Bunun yerine, zaman konusunda farklı düşüncelere sahip oluruz. Şu an yaşadıklarımızın süresiz olarak devam edeceğine inanırız. 

2. Gelecek ile ilgili olumsuz beklentiler

Hayatınızın bu yaz veya sonbahardaki gibi olacağını mı düşünüyorsunuz? Eğer geleceğinizi daha özgür ve daha çok imkana sahip olarak hayal edemiyorsanız anda sıkışıp kalmış olabilirsiniz. Daha aşırı olan vakalarda, çaresizlik ve ümitsizlik hissi yerleşir bu da ileri derecedeki depresyonun başlama belirtisi olabilir. 

3. Şimdiki zaman ile ilgili kaygı duymak

Zihniniz koronavirüs ve onun etkileriyle ilgili fikirlerle mi dolu? Pandemi ile ilgili haberleri izlemekle, olan biteni ve hikayeleri takip etmekle ve bilgi toplamakla mı geçiyor? Konuşmalarınız pandemi ve etkileri ile mi örülü? Eğer öyleyse Covid-19 kaygısı diğer her şeyi ortadan kaldırarak şimdiki zamanınızda yerleşiyor demektir. Bu şekilde devam ederse içinde bulunduğunuz an daha belirsiz ve korkutucu bir hal alacak, birey olarak çok daha kırılgan hale geleceksiniz. Tüm bunlar yüksek seviyelerde anksiyete ve tasaya sebep olacaktır. 

4. Sosyal olarak geri çekilme ve ilgi kaybı

Aileniz, arkadaşlarınız, komşularınız veya iş arkadaşlarınız ile bağ kurarken eskiye oranla daha az istekli olduğunuzu mu fark ettiniz? Hobilerinize, anlamlı bulduğunuz aktivitelerinize veya yaptığınız spora karşı ilginizi mi kaybettiniz? Eğer öyleyse bunlar da “anda sıkışmış” olduğunuzun göstergesidir.

https://kemalsayar.com/website/assets/images/my1/images/5fb4c06cc55aa__003.jpg

Kendinizi zamanda özgür bırakın

Covid-19 dönemi içerisinde kendinizi özgür bırakabilmek adına yapabileceğiniz birçok şey var. Bazıları;

1. Yeniden temasa geç ve ifade et: Eğer kendinizi geri çekiyor ve izole ediyorsanız sevdiklerinizle ve arkadaşlarınızla yeniden bağlantı kurun. Bilinçli olun ve sosyal ağınızı yeniden kullanmaya başlayın. Duygularınızla ilgili olarak partnerinizle, aile üyelerinizle veya yakın arkadaşlarınızla konuşun, onların da gelecek hakkındaki düşüncelerini dinleyin. Nasıl düşündüğümüz ve günlük hayatı nasıl yaşadığımız bizi an içinde sıkışıp kalmaktan koruyan faktörlerdir. 

2. Covid-19 ile ilgili haber almayı kısıtlayın: Bilgi almak önemlidir ancak günün büyük kısmını pandemi haberleri oluşturmamalıdır. Gününüzün büyük bir kısmı Covid-19 haberlerinden bağımsız geçmelidir. Konuştuğunuz konuları pandemi ve onun negatif etkilerinden uzak tutarak geliştirin ve yenileyin. Bu durum zihninizi tazeleyecek ve sizi koronavirüs monotonluğuna saplanıp kalmaktan koruyacaktır. 

3. Yenilikleri gerçekleştirmek için çaba sarfedin: İçinde bulunduğumuz olağan dışı zamanda neler başardınız? Çoğu insan rutin yaşantısında kopmalar yaşıyor. Bu da aslında ilişkileri derinleştirmek, yeni ilgi alanları keşfetmek ve normal hayat içerisinde asla gerçekleştirilemeyecek görevleri yerine getirme fırsatı sunuyor. Zor olanı yerine getirerek an içerisinde önemli şeyler başarma hissini yaşayabiliriz. 

4. Hayal kurmaya cesaret edin: “Ümit insan ruhunun yakıtıdır” derler. Eğer bir kayıp, ekonomik zorlanım veya virüs sebebiyle aşırı stres yaşadıysanız yarın için ümit taşımak zor olabilir. Ancak Covid öncesi hayatınıza benzer bir şekilde dönüş yapmayı düşünüyor hatta planlıyorsanız şimdiki zaman içerisinde sıkışıp kalmanız da olağan hale gelecektir. Geçmişi düşünmeye başladığınızda zihninizi alakasız konulara yönlendirmeye çalışın. 
Her birimizin anlatacak bir Covid-19 hikayesi var. Zaman içinde sıkışıp kalmış, yenilmiş veya gün içerisinde demoralize olmuş bir şekilde mi hissediyorsunuz? Eğer öyleyse, pandemi ile olan bağlarınızı problemi analiz ederek ve tüm tedbirleri yerine getirerek gevşetin. 

Psychology Today’den çeviren: Uzman Psikolog Lamia Kalender Ergül

Kaynak: https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-runaway-mind/202005/feeling-stuck-in-the-moment

Facebook
Facebookta Paylaş
Twitter
Twitterda Paylaş
Twitter
E-Posta ile Paylaş
Whatsapp
Whatsappta Paylaş

ÖNCEKİ HAFTALAR