Ne tip bir anne ve babasınız

Prof.Dr.Kemal Sayar ve Psikolog Feyza Bağlan'ın Koruyucu Psikoloji : Çocuk Eğitiminde Duygusal Rehberlik isimli kitabındaki anne babalık testi nasıl bir anne baba olduğunuzu ortaya çıkarıyor. İşte 81 soruluk test
www.haber7.com 01.06.2010

Aslında duygusal rehberlik, temeli empati ve sevgiye dayanan, uygulaması pek de zor olmayan bir kavram olmakla beraber, evlat sevgisi gibi doğal olarak içimizde bulunmaz.

Daha ziyade, kişinin duygularının, ne hissettiğinin farkında olmasını, aktif olarak karşısındakini dinleyebilme ve problem çözebilme becerisine sahip olmasını gerektiren bir iletişim sanatıdır.

Aslında her anne-baba bir duygusal rehber olabilir, yeter ki bazı engeller aşılabilsin. Bu engellerin bir kısmı, bazı anne-babaların yetiştirildikleri evlerde duyguların işleniş biçiminden, bir kısmı da bazı ebeveynlerin aktif dinleme yeteneğini tam olarak kullanamamasından kaynaklanır.

Kaynağı ne olursa olsun bu engeller, anne-babaların istedikleri gibi güçlü ve destekleyici ebeveynler olmalarının önünde bariyer gibi durur. Bu bariyerleri aşmak öncelikle anne-babanın insan olarak kendini tanıyabilmesinden geçer. Araştırmalara dayanarak oluşturulan bu testteki cümlelerin değerlendirmesi sonucunda, dört farklı tip ebeveyn tutumundan size en çok uyanı bulup, her bir tutumun çocuğu nasıl etkilediği hakkında fikir sahibi olacaksınız.

 

Kendini Değerlendirme: Ne Tip Bir Anne-Babasınız?

Bu test sizin ve çocuğunuzun üzüntü, korku ve öfke ile ilgili hisleriniz hakkındaki sorulardan oluşuyor.

Her bir soruyu duygu durumunuza uyup uymadığına göre D(doğru) ya da Y(yanlış)den sadece birini seçerek işaretleyin. Eminolamıyorsanız doğruya daha yakınsa D’yi, yanlışa daha yakınsa Y’yi işaretleyin.

Evet, bu çok sayıda sorudan oluşan bir test ama soruları sonuna dek cevaplayın. Çünkü ancak bu şekilde anne-baba tiplerinin özelliklerini net bir şekilde tayin edebiliriz.

1. Çocukların üzülmek için gerçekten de çok az sebepleri var.
   DOĞRU / YANLIŞ
2. Bence öfke kontrol altında tutulduğu müddetçe kötü bir şey değildir.
   DOĞRU / YANLIŞ
3. Üzgünmüş gibi davranan çocuklar genellikle yetişkinlerin kendilerine acımasını sağlamaya çalışırlar.
   DOĞRU / YANLIŞ
4. Bir çocuk öfkeliyse, mola almayı hak etmiş demektir.
   DOĞRU / YANLIŞ
5. Çocuğum üzgünmüş gibi davrandığında çekilmez bir hale geliyor.
   DOĞRU / YANLIŞ
6. Çocuğum üzgün olduğunda, dünyayı onun için düzeltmeye ve mükemmel hale getirmeye çalışmam beklenirmiş gibi hissederim.
   DOĞRU / YANLIŞ
7. Hayatımda üzüntüye yer yoktur.
   DOĞRU / YANLIŞ
8. Öfke, tehlikeli bir durumdur.
   DOĞRU / YANLIŞ
9. Çocuğun üzüntüsü varsa ve bunu göz ardı ederseniz, üzüntüsü kendiliğinden geçecek, çocuk kendi haline dönecektir.
   DOĞRU / YANLIŞ
10. Öfke genelde saldırganlık demektir.
    DOĞRU / YANLIŞ
11. Çocuklar genelde istediklerini elde edebilmek için üzgün davranırlar.
    DOĞRU / YANLIŞ
12. Bence kontrol altında olduktan sonra insanın kendisini üzgün hissetmesi sorun değildir.
    DOĞRU / YANLIŞ
13. Üzüntü, üzerinde durulacak bir durum değildir, aksine bir an evvel sağ salim atlatılması gereken bir durumdur.
    DOĞRU / YANLIŞ
14. Çocuğun üzüntüsü uzun sürmediği müddetçe, onunla ilgilenmekte, uğraşmakta bir beis görmem.
    DOĞRU / YANLIŞ
15. Fazlaca duygusal bir çocuğum olmasındansa mutlu bir çocuğum olmasını tercih ederim.
    DOĞRU / YANLIŞ
16. Çocuğum üzgünse çözülmesi gereken bir sorun var demektir.
    DOĞRU / YANLIŞ
17. Çocuklarıma üzüntülerinin üstesinden gelebilmeleri için yardım ediyorum ki orada takılıp kalmasınlar, hayatlarına güzel bir şekilde devam edebilsinler.
    DOĞRU / YANLIŞ
18. Çocuğun üzgün olmasının ona yeni şeyler öğrenmek için fırsat sağladığını düşünmüyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
19. Çocuklar hayatın olumsuz taraflarını abarttıklarında üzgün oluyorlar.
    DOĞRU / YANLIŞ
20. Çocuğum öfkeli olduğunda gerçekten de çekilmez hale geliyor.
    DOĞRU / YANLIŞ
21. Çocuğumun öfkesine sınır koyuyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
22. Çocuğum ilgi çekmek istediği zaman üzgünmüş gibi davranıyor.
    DOĞRU / YANLIŞ
23. Öfke araştırılmaya, incelenmeye değer bir duygudur.
    DOĞRU / YANLIŞ
24. Pek çok çocuğun öfkesi, çocuğun anlayışının azlığından ve yeteri kadar olgun olmayışından kaynaklanıyor.
    DOĞRU / YANLIŞ
25. Çocuğum öfkelendiğinde onu mutlu etmeye çalışırım.
    DOĞRU / YANLIŞ
26. Hissettiğin öfkeyi bence ifade etmelisin.
    DOĞRU / YANLIŞ
27. Çocuğumun üzgün olduğu zamanlar aslında ona yakınlaşabilmem için iyi birer fırsattır.
    DOĞRU / YANLIŞ
28. Aslında çocukların öfkelenmek için o kadar az sebepleri var ki.
    DOĞRU / YANLIŞ
29. Çocuğum üzgün olduğunda, kendisini neyin üzdüğünü araştırıp bulması için ona destek oluyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
30. Çocuğum üzgün olduğu zaman, ona kendisini anladığımı hissettirmeye çalışıyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
31. Çocuğumun, üzüntü hissini yaşayarak öğrenmesini isterim.
    DOĞRU / YANLIŞ
32. Asıl önemli olan şey, çocuğun kendini neden üzgün hissettiğidir.
    DOĞRU / YANLIŞ
33. Çocukluk üzgün ya da öfkeli hissedilecek bir zaman değil, aksine gamsız, kaygısız bir dönemdir.
    DOĞRU / YANLIŞ
34. Çocuğum üzgünse, oturup onun hisleri hakkında konuşuruz.
    DOĞRU / YANLIŞ
35. Çocuğum üzgünse, neden o duyguyu hissettiğini fark edebilmesi için ona yardımcı olurum.
    DOĞRU / YANLIŞ
36. Çocuğum öfkeliyse, bu onunla yakınlaşabilmek için bir fırsattır.
    DOĞRU / YANLIŞ
37. Çocuğum öfkeli olduğu zaman, onunla beraber bu hissi tatmak için biraz zaman ayırırım.
    DOĞRU / YANLIŞ
38. Çocuğumun öfke hissini tecrübe etmesini isterim.
    DOĞRU / YANLIŞ
39. Bence çocukların zaman zaman kendilerini öfkeli hissetmeleri iyidir.
    DOĞRU / YANLIŞ
40. Asıl önemli olan şey çocuğun neden öfkeli olduğudur.
    DOĞRU / YANLIŞ
41. Çocuğum üzgün olduğunda kötü–yanlış davranmaması için onu uyarıyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
42. Çocuğum üzgün olduğunda bu onun kişiliğini kötü etkiler diye üzülürüm.
    DOĞRU / YANLIŞ
43. Çocuğuma özellikle üzüntü hakkında bir şeyler öğretmeye çalıştığımı söyleyemem.
    DOĞRU / YANLIŞ
44. Üzüntü hakkında öğrendiğim bir şey varsa o da üzüntüyü yaşayabilmenin, ifade edebilmenin iyi bir şey olduğudur.
    DOĞRU / YANLIŞ
45. Üzüntüden kurtulmak için yapılabilecek bir şey olduğundan emin değilim.
    DOĞRU / YANLIŞ
46. Üzüntülü bir çocuğa, kendisini rahat hissetmesine yardımcı olmaktan başka yapılabilecek bir yardım olduğunu düşünmüyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
47. Çocuğum kendini üzgün hissettiğinde, ne olursa olsun onu sevdiğimi bilmesini sağlıyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
48. Çocuğum üzgün olduğunda, benden tam olarak ne yapmamı istediğini anladığımı zannetmiyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
49. Çocuğuma özellikle öfke ile ilgili bir şey öğretmeye çabalamıyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
50. Öfke hakkında öğrendiğim bir şey varsa o da bu duyguyu ifade etmenin, yaşamanın kötü bir şey olmadığıdır.
    DOĞRU / YANLIŞ
51. Çocuğum öfkeliyse, ne halde olduğunu anlamazdan geliyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
52. Çocuğum öfkeliyse, ne olursa olsun onu sevdiğimi bilmesini sağlıyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
53. Çocuğum öfkeliyse, tam olarak ne yapmamı istediğini anlayamıyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
54. Çocuğumun kötü huylu olmasına üzülüyorum.
    DOĞRU / YANLIŞ
55. Bence bir çocuğun öfkesini göstermesi hiç de doğru değil.
    DOĞRU / YANLIŞ
56. Öfkeli insanlar kontrollerini kaybederler.
    DOĞRU / YANLIŞ
57. Bir çocuğun öfkesini ifade etmesine izin verilirse, bunun sonu sinir krizine, huysuzluk nöbetine kadar gidebilir.
    DOĞRU / YANLIŞ
58. Çocuklar istediklerini yaptırabilmek için öfkelenirler.
    DOĞRU / YANLIŞ
59. Çocuğum öfkelendiğinde, saldırgan, zarar verici bir mizaca eğilimi mi var acaba, diye üzülürüm.
    DOĞRU / YANLIŞ
60. Çocukların öfkelenmelerine izin verirsek, her zaman canlarının her istediğini yapabileceklerini zannederler.
    DOĞRU / YANLIŞ
61. Çocuk öfkelendiğinde saygısızlık yapmış olur. .
    DOĞRU / YANLIŞ
62. Çocuklar öfkelendiklerinde aslında çok tatlı ve eğlenceli olurlar.
    DOĞRU / YANLIŞ
63. Öfke benim muhakeme yeteneğimi gölgeler ve sonradan pişman olacağım şeyler yaparım.
    DOĞRU / YANLIŞ
64. Çocuğumun öfkeli olduğu zamanlar, tam da bir sorun olduğunun ve bunun çözülmesi gerektiğinin işaretidir.
    DOĞRU / YANLIŞ
65. Çocuğum öfkelendiğinde, poposuna bir şaplak indirmemi istiyor demektir.
    DOĞRU / YANLIŞ
66. Çocuğum öfkelendiğinde amacım onu durdurmak olur.
    DOĞRU / YANLIŞ
67. Çocuğun öfkelenmesini o kadar da sorun etmem.
    DOĞRU / YANLIŞ
68. Çocuğumun öfkesini o kadar da ciddiye almam.
    DOĞRU / YANLIŞ
69. Öfkelendiğim zaman kendimi patlayacak bir yanardağ gibi hissederim.
    DOĞRU / YANLIŞ
70. Öfke hiçbir şeyi halletmez.
    DOĞRU / YANLIŞ
71. Öfkesini ifade edebilmek bir çocuğu heyecanlandırır.
    DOĞRU / YANLIŞ
72. Bir çocuğun öfkesi önemlidir.
    DOĞRU / YANLIŞ
73. Çocukların da öfkelenmeye hakları vardır.
    DOĞRU / YANLIŞ
74. Çocuğum çılgına döndüğünde onu zıvanadan çıkaranın ne olduğunu araştırırım.
    DOĞRU / YANLIŞ
75. Çocuğa öfkelenmesinin sebebini bulmada yardımcı olmak önemlidir.
    DOĞRU / YANLIŞ
76. Çocuğum bana öfkelendiğinde bunu duymak ya da fark etmek istemediğimi düşünürüm.
    DOĞRU / YANLIŞ
77. Çocuğum öfkelendiğinde, ‘Keşke sıkıntılarla yaşamayı öğrenebilmiş olsa’ diye düşünürüm.
    DOĞRU / YANLIŞ
78. Çocuğum öfkelendiğinde ‘Neden her şeyi olduğu gibi kabullenemiyor?’ diye düşünürüm.
    DOĞRU / YANLIŞ
79. Çocuğumun ayakları üzerinde durabilmesi için öfkelenebilmesini isterim.
    DOĞRU / YANLIŞ
80. Çocuğumun üzüntüsünden çok da ders çıkarmam, üzüntüsünü umursamam.
    DOĞRU / YANLIŞ
81. Çocuğumun öfkeliyken ne düşündüğünü de bilmek isterim.
    DOĞRU / YANLIŞ

 

PUANLARINIZI NASIL YORUMLAMALISINIZ?

Çocuğu Hiçe Sayan Ebeveyn: 
Aşağıdaki soruların kaçına doğru (D) diye cevap verdiğinizi toplayın:
1,2,6,7,9,12,13,14,15,17,18,19,24,25,28,33,43,62,66,67, 68,76,77,78,80.
Sonucu 25’e bölün. Elde edeceğiniz sonuç ‘Çocuğu Hiçe Sayma’ puanınızı gösterir.

Eleştiren Ebeveyn Tutumu: 
Aşağıdaki soruların kaçına doğru (D) diye cevap verdiğinizi toplayın:
3,4,5,8,10,11,20,21,22,41,42,54,55,56,57,58,59,60,61, 63,65,69,70.
Sonucu 23’e bölün. Elde edeceğiniz sonuç ‘Eleştiri’ puanınızı gösterir

Aşırı Serbest Ebeveyn Tutumu: 
Aşağıdaki soruların kaçına doğru (D) diye cevap verdiğinizi toplayınız:
26,44,45,46,47,48,49,50,52,53.
Sonucu 10’a bölün. Elde edeceğiniz sonuç ‘Aşırı Serbestlik’ puanınızı gösterir.

Duygusal Rehber Ebeveyn: 
Aşağıdaki soruların kaçına doğru (D) diye cevap verdiğinizi toplayın:
16,23,27,29,30,31,32,34,35,36,37,38,39,40,51,64,71,72, 73,74,75,78,81.
Sonucu 23’e bölün. Elde edeceğiniz sonuç ‘Duygusal Rehberlik’ puanınızı gösterir.

Şimdi 4 puanınızı karşılaştırın. Hangisi en yüksek çıktıysa, o tip bir anne-babalık tarzınız var demektir.

KORUYUCU PSİKOLOJİ

Hedefimiz her şeyden önce iyi insanlar yetiştirmek !

Modern dünyada her şey yeniden tanımlanıyor. Kişilikler, kişiler arası iletişim, tutum ve davranışlar yeni bir boyut kazanıyor. Her şeyin değer kaybettiği günümüz ortamında yaşanılan sosyal- psikolojik olayların önüne geçmek için çocuklarımızın eğitiminden başlamak gerekiyor. Sayısız kaynaktan gelen sayısız bilgi bombardımanı altında, kafaları karışan anne babaların doğru bilgiye ulaşması da zorlaşıyor. İşte böyle bir ortamda tabiri caizse hedefi tam on ikiden vuracak bir çalışma okuyucuyla buluşmaya hazırlanıyor. Birçok kişinin ismine aşina olduğu ve yakından tanıdığı alanının en iyi isimlerinden psikiyatri profesörü Kemal Sayar ve psikolog Feyza Bağlan’ın hazırlamış olduğu çok önemli bir ebeveyn kılavuzu koruyucu psikoloji.

 

 

İyi insanlar yetiştirmekten birinci dereceden sorumlu olan anne babalar için:

• Çocuklarımızı rekabetçi kişiler olarak mı yetiştirmeliyiz yoksa erdem sahibi insanlar olarak mı?
• Merhamet ve vicdanın giderek azaldığı toplumda çocuklarımızı nasıl vicdan ve merhamet sahibi insanlar olarak yetiştirebiliriz?
• Yaşadığımız her kötü olayın iyiye dönüşecek bir yanı var mıdır?
• Yapılan hatalar iyi analiz edilip doğru anlamlandırılırsa, bu tutum çocukların ileride sahip olacakları karakter üzerinde nasıl bir olumlu tutuma dönüştürülür?
• Anne- baba- çocuk arasındaki bağlanma duygusu çocukların karakteri üzerinde nasıl bir etki bırakır?
• Duygusal ve ahlaki zeka bileşenleri olan empati, vicdan, adalet, şükran, öfke kontrolü çocuğa nasıl kazandırılır?

Koruyucu psikoloji, merhamet ve vicdan sahibi çocuklar yetiştirirken onları dış dünyanın getirebileceği gerginliklerden nasıl koruyacağımızı zihnimizdeki tüm soru işaretlerini cevaplayarak anlatıyor.

Anne- babaların duygusal rehberliği başarıyla yaptıkları zaman çocuğun sağlıklı bir birey haline nasıl geleceğinin şifrelerini veriyor.

Ayrıca kitabın son bölümünde yer alan ‘’nasıl bir anne- babasınız?’’ test uygulamasıyla anne- babalık tutumlarınızı mercek altına alıyor, analiz ediyor ve çözümler sunuyor.

Modern dünyada kitaplığınızda önemli bir yer etmesi kaçınılmaz, bilgi çıtası yüksek bir eser. Hedefi her şeyden önce iyi insanlar yetiştirmek olan anne babalar için …

(Koruyucu Psikoloji, Timaş yayınları 2010, 336 sayfa / 15.50 )

Kemal Sayar